مشکل اقتصاد ایران را نمی‌توان صرفاً در چارچوب علم اقتصاد حل‌وفصل کرد، نه به این دلیل که نظریه‌های اقتصادی ناکافی‌اند، بلکه به این دلیل که موانع اصلی در سطحی پیشااقتصادی قرار دارند. علم اقتصاد بر فرض وجود نهادهای پایدار، قواعد قابل پیش‌بینی، حقوق مالکیت شفاف، امکان محاسبه عقلانی و افق تصمیم‌گیری بلندمدت بنا شده است. در غیاب این پیش‌فرض‌ها، ابزارهای اقتصادی کارکرد خود را از دست می‌دهند.

ادامه مطلب

تحلیل صنعت خودرو در ایران بدون بررسی قرارداد ال۹۰ (لوگان) تحلیلی ناقص است. این قرارداد نه صرفاً یک پروژه تولید خودرو، بلکه نقطه‌ای استراتژیک در تاریخ صنعتی کشور بود؛ نقطه‌ای که می‌توانست صنعت خودرو را از یک بازار بسته، مونتاژ محور و داخلی، به بازیگری در زنجیره جهانی خودرو تبدیل کند. در اوایل دهه ۱۳۸۰، صنعت خودروی ایران به سقف توان خود در چارچوب مدل‌های قدیمی رسیده بود. پلتفرم‌های فرسوده، وابستگی شدید به بازار داخل، نبود استانداردهای صادراتی، و فاصله معنادار با فناوری روز جهان، همگی نشانه‌هایی از یک بن‌بست ساختاری بودند.

ادامه مطلب

شهرهای صنعتی بسیاری در جهان، رشد اقتصادی خود را مدیون حضور یک صنعت یا شرکت بزرگ هستند. شهر Hermosillo در مکزیک نمونه‌ای بارز است که به دلیل کارخانه فورد و توسعه صنعت خودرو، رشد اقتصادی چشمگیری را تجربه کرده است. با این حال، پرسش کلیدی این است که آیا این موفقیت پایدار است یا وابستگی شدید به یک صنعت، ریسک‌های بلندمدت ایجاد می‌کند؟ مطالعه موردی Hermosillo که توسط Growth Lab دانشگاه هاروارد انجام شده است، نشان می‌دهد که رشد سریع بدون ایجاد تنوع صنعتی و انعطاف اقتصادی، می‌تواند شهرها را در برابر شوک‌های اقتصادی آسیب‌پذیر کند.

ادامه مطلب

در روزهای اخیر یکی از خودروسازان بزرگ کشور اقدام به برگزاری میزگردی با حضور چند کارشناس کرد؛ میزگردی که قرار بود به بیان واقعیت‌ها، ارزیابی مسیر گذشته و ارائه راه‌حل برای آینده صنعت خودرو بپردازد. اما پرسش اساسی این است که چنین رویدادهایی تا چه اندازه می‌توانند اثرگذار، باورپذیر و شنیدنی باشند؟ آیا اصلاً مردم، کارشناسان مستقل یا حتی سیاست‌گذاران این نوع میزگردها را جدی می‌گیرند؟ واقعیت این است که بنگاه‌های صنعتی در بیان نقدهای جدی درباره خود، با محدودیت‌های ساختاری روبه‌رو هستند.

ادامه مطلب

کانونِ استراتژی غرب برای شکست کمونیسم و شوروی، افزایش تدریجی ناکارآمدی‌ها از طریق محدود کردن، محصور کردن و منفور کردن بود. به موازات کمونیسم، سرنوشت یک ایسم دیگری به تدریج در همین مسیر حرکت می کند. برای سه دهه، مجموعۀ غرب، اسراییل و بسیاری از کشورهای عربی، ترکیبی از محدود کردن و محصور کردن ایران را در پیش گرفتند و از قضا ۲۴ سال مذاکره کردند. هم اکنون فناوری‌های حیرت‌انگیز، استراتژی غرب نسبت به ایران و بنیادگرایی را در کانال جدیدی قرار داده است. انرژی به ‌کارگیری این فناوری، رئیس جمهوری است که در کاخ سفید نشسته است که گفته می‌شود بزرگترین سرمایۀ مدیریتی او، غیرقابل پیش‌بینی بودن اوست.

ادامه مطلب

چرا بدون شناخت، آموزش و امید نمی‌توان آینده‌ای ساخت؟ صنعت خودروی ایران سال‌هاست با مشکلاتی مواجه است که نه موقتی‌اند و نه اتفاقی؛ بلکه ریشه در ساختار و نگاه مدیریتی دارد. اگر بخواهیم صریح باشیم، این صنعت راه را گم کرده است. اما چرا؟

ادامه مطلب

در جامعه‌ای که سال‌هاست با فراز و نشیب‌های اقتصادی، مدیریتی و اجتماعی دست‌وپنجه نرم می‌کند، شاید بزرگ‌ترین کمبود، کمبود امید باشد. فقر امید از هر فقر دیگری ویران‌کننده‌تر است؛ زیرا وقتی امید از میان برود، تلاش‌ها بی‌ثمر می‌شود، انگیزه‌ها رنگ می‌بازد و حتی بزرگ‌ترین استعدادها نیز خاموش می‌شوند. سال‌هاست مردان و زنانی در صنعت این کشور، هست و نیست خود را پای توسعه، تولید، ساخت و خودکفایی گذاشته‌اند؛ اما بسیاری از آنان هیچ‌گاه آنچنان که باید دیده و شنیده نشده‌اند.

ادامه مطلب

در بخش پایانی نشست، کارشناسان حاضر با نگاهی تحلیلی و بی‌پرده، به ترسیم تصویری از آینده بازار خودرو پرداختند؛ آینده‌ای که اگر اصلاحات فوری آغاز نشود، نه‌تنها روشن نخواهد بود بلکه با پیچ‌های دشوارتر نیز روبه‌رو می‌شود. فضای این پنل بیش از هر چیز تحت تأثیر یک حقیقت مشترک بود: بازار خودرو ایران روی لبه تیغ حرکت می‌کند.

ادامه مطلب

هادی سلیمانی ملکان، رئیس هیئت‌مدیره انجمن واردکنندگان خودرو، در پنل تخصصی نخستین نشست نخبگانی خودرو با تاکید بر واقعیت‌های آماری و اقتصادی بازار، دیدگاهی شفاف و تحلیلی ارائه کرد. او گفت تصور اینکه واردات خودرو بتواند جایگزین تولید داخلی شود یا سهم چشمگیری از بازار را به خود اختصاص دهد، با واقعیت‌های اقتصادی و تاریخی سازگار نیست. حتی در سال‌های اوج محدودیت‌های ارزی، واردات هرگز از حدود ۱۰۰ هزار دستگاه در سال فراتر نرفته و سهم آن از بازار معمولاً کمتر از ۸ درصد بوده است. این آمار نشان می‌دهد که واردات، تهدیدی برای تولید داخل نیست.

ادامه مطلب

در نخستین نشست نخبگانی اندیشکده خودرو و گروه رسانه‌ای دنیای اقتصاد، دکتر محمدمهدی بهکیش با نگاهی کلان‌محور، تصویری شفاف اما نگران‌کننده از وضعیت اقتصاد ایران و اثرات مستقیم آن بر صنعت خودرو و واردات ارائه کرد. او هشدار داد که صنایع بزرگ ارزآور کشور ـ به‌ویژه فولاد و پتروشیمی ـ که ستون اصلی تأمین ارز برای تولید و واردات محسوب می‌شوند، با کاهش جدی ظرفیت روبه‌رو شده‌اند؛ برخی واحدهای فولادی اکنون تنها با نیمی از ظرفیت فعال‌اند و در صورت تداوم شرایط، این رقم می‌تواند تا پایان سال به حدود ۳۰ درصد سقوط کند.

ادامه مطلب