هوش مصنوعی،‌ پینوکیوی عصر دیجیتال!

هوش مصنوعی،‌ پینوکیوی عصر دیجیتال!
هوش مصنوعی، ابزاری شگفت‌انگیز که همزمان قادر است با اطمینانی فریبنده، پاسخ‌های ساختگی و بی‌اساس تولید کند. این پدیده، که به «توهم» شهرت یافته است، یک خطای تصادفی نیست، بلکه ریشه در معماری بنیادین این سامانه‌ها دارد. پژوهشی که در چهارم سپتامبر ۲۰۲۵ (هفته پیش) توسط OpenAI و دانشگاه فناوری جورجیا منتشر شد، آشکار می‌سازد که این گزافه‌گویی دیجیتال، پیامد مستقیم معیارهای ارزیابی است که پاسخ‌ها را صرفاً به دو دسته درست یا نادرست تقسیم می‌کنند.
ادامه مطلب

ریسک‌گریزی در صنعت خودرو: عامل عقب‌ماندگی راهبردی

ریسک‌گریزی در صنعت خودرو: عامل عقب‌ماندگی راهبردی
وقتی تصمیم‌گیران صنعت با این واقعیت روبه‌رو شوند که "هزینه‌های تغییر به‌طور تصاعدی افزایش می‌یابد، در حالی که رشد درآمد متوقف شده است"، پرسش اساسی این خواهد بود: مسیر کم‌ریسک‌تر برای پیشروی کدام است؟ این همان پرسش راهبردی است که تحولات سریع و پیش‌بینی‌ناپذیر فناوری، سیاست و بازار، صنعت خودرو را در برابر آن قرار داده است. در چنین شرایطی، مدیریت این صنعت باید مشخص سازد چه سطحی از ریسک‌پذیری می‌تواند به‌عنوان شرط ضروری بقا و رشد پذیرفته شود. ریسک، که در گذشته عمدتاً تهدیدی برای ثبات سازمان تلقی می‌شد، امروز به‌مثابه موتور نوآوری و عامل اصلی خلق ارزش بازتعریف می‌شود.
ادامه مطلب

راه نجات صنعت خودرو از جاده رقابت می‌گذرد

راه نجات صنعت خودرو از جاده رقابت می‌گذرد
صنعت خودروی ایران یکی از بزرگ‌ترین صنایع کشور است که نه‌تنها در اقتصاد، بلکه در اشتغال و زنجیره تأمین نیز نقشی کلیدی ایفا می‌کند. با وجود این جایگاه مهم، این صنعت سال‌هاست که با مشکلات ساختاری دست‌به‌گریبان است؛ مشکلاتی که عمدتاً ریشه در سیاست‌های غیرکارآمد و به‌ویژه قیمت‌گذاری دستوری دارد. دولت‌ها طی چند دهه گذشته تلاش کرده‌اند با کنترل دستوری قیمت خودرو از مصرف‌کننده حمایت کنند، اما نتیجه این سیاست چیزی جز زیان سنگین برای خودروسازان، گسترش رانت و نارضایتی مشتریان نبوده است.
ادامه مطلب

تغییر از خود یا تغییر دیگری؟

تغییر از خود یا تغییر دیگری؟
بسیاری از روان‌شناسان و فیلسوفان بر این باورند که تغییر واقعی از درون آغاز می‌شود. کارل راجرز، روان‌شناس انسان‌گرا، رشد فردی را محصول افزایش خودآگاهی و پذیرش درونی می‌داند. نظریه‌ی شناختی آرون بک و آلبرت الیس نیز تأکید دارد که اگر افکارمان را تغییر دهیم، احساسات و رفتارمان نیز دگرگون خواهد شد. حتی در سنت‌های فلسفی و عرفانی شرقی، از جمله تعالیم بودا یا مولانا، همواره گفته می‌شود که تغییر نگاه درونی، جهان بیرون را نیز دگرگون می‌سازد.
ادامه مطلب

بلوغ زیست‌بوم؛ شاخص سقف ارزش‌آفرینی

بلوغ زیست‌بوم؛ شاخص سقف ارزش‌آفرینی
تجربه کشورهای پیشرو در برقی‌سازی نشان داده است که حداکثر ارزش‌افزوده ناشی از ورود خودروهای برقی، نه صرفاً به خود فناوری پیشرانه، بلکه به میزان آمادگی و ظرفیت زیست‌بوم پیرامونی برای پذیرش و بهره‌برداری از آن وابسته است. این واقعیت، گذار فناورانه را از سطحی صرفاً تکنولوژیک فراتر برده و به مقوله‌ای ساختاری و سیستمی بدل می‌سازد. در نگاه نخست، جایگزینی خودروهای احتراق داخلی با خودروهای تمام‌برقی به دلیل منافع بلندمدت اقتصادی، زیست‌محیطی و کارکردی، حرکتی منطقی و ارزشمند جلوه می‌کند.
ادامه مطلب

قطعه‌سازان در خط پایان

قطعه‌سازان در خط پایان
هشدار تازه قطعه‌سازان نشان می‌دهد صنعت خودرو در وضعیتی بحرانی قرار گرفته است. موجودی قطعات تنها برای یک تا دو ماه دیگر کفایت می‌کند و توقف فروش ایران‌خودرو پس از حکم تعزیرات، زنجیره تأمین را در آستانه فروپاشی قرار داده است. انجمن قطعه‌سازان می‌گوید خودروسازان با زیان انباشته بیش از ۲۸۰ هزار میلیارد تومان و چک‌های معوق سنگین روبه‌رو هستند. در چنین شرایطی، مسدود شدن مسیر فروش ایران‌خودرو می‌تواند جریان نقدینگی در این صنعت را به طور کامل متوقف کند و به تعطیلی ده‌ها واحد قطعه‌سازی منجر شود.
ادامه مطلب

خودرو و خردورزی؛ رویکردی علمی به تصمیم‌گیری و راهبرد صنعتی

خودرو و خردورزی؛ رویکردی علمی به تصمیم‌گیری و راهبرد صنعتی
اندیشه‌ورزی همواره به‌عنوان یکی از اصول بنیادین توسعه فردی، سازمانی و اجتماعی مطرح بوده است. در فلسفه غرب، فلاسفه‌ای همچون سقراط، دکارت و کانت با تأکید بر نقش عقلانیت انتقادی و پرسشگری، اندیشه را شرط رهایی از جهل، معیار یقین و شاخص بلوغ فردی و اجتماعی معرفی کرده‌اند. به‌طور مشابه، در سنت ادبی و حکمی ایران، شاعران و متفکرانی مانند فردوسی، مولانا و حافظ اندیشه را ابزار شناخت حقیقت، بنیان خردورزی و محور تصمیم‌گیری‌های انسانی دانسته‌اند. این رویکردها نشان می‌دهند که اندیشه‌ورزی نه تنها فعالیتی ذهنی، بلکه نیروی محرک توسعه، نوآوری و پیشرفت پایدار است.
ادامه مطلب

میراث صنعتی در برابر آرمان سبز اروپایی

میراث صنعتی در برابر آرمان سبز اروپایی
درک آینده حمل‌ونقل دیگر نمی‌تواند صرفاً بر پایه رویکردهایی شکل گیرد که تنها بر پیشرفت فناورانه یا صرف ملاحظات اقتصادی تأکید دارند. نقطه عطف تحول امروز در گذرگاه پیچیده‌ای از اولویت‌های زیست‌محیطی، چرخه‌های نوین انرژی از تولید تا مصرف، دگرگونی‌های فناورانه، تحولات اقتصادی و تنش‌های پیش‌بینی‌ناپذیر ژئوپولیتیک قرار گرفته است. درست در همین هم کنشی ها است که نه‌تنها اشکال نوین جابه‌جایی، بلکه بازاندیشی بنیادین در روابط زندگی شهری، رفاه جمعی و زیرساخت‌های مدنی امکان‌پذیر می‌شود؛ روابطی که هم‌کنش یکدیگرند.
ادامه مطلب

زنجیرهای ناپیدای صنعت؛ بازخوانی یک حکایت در تحلیل توسعه اقتصادی

زنجیرهای ناپیدای صنعت؛ بازخوانی یک حکایت در تحلیل توسعه اقتصادی
در حکایات عرفانی، فیل قدرتمندی روایت می‌شود که با زنجیری سست به جایی بسته شده بود. با وجود توانایی عظیم برای رهایی، سال‌ها در همان محدوده ماند، چرا که از کودکی به قید خو کرده و دیگر تلاشی برای گسستن آن نشان نمی‌داد. این حکایت در نگاه تحلیلی، بیانگر وضعیتی است که در آن نیروی بالقوه‌ی عظیم به دلیل عادت‌ها و محدودیت‌های ذهنی به فعلیت نمی‌رسد.
ادامه مطلب

جاه‌طلبی در برابر محدودیت‌های ساختاری؛ همگرایی و واگرایی شرق و غرب

جاه‌طلبی در برابر محدودیت‌های ساختاری؛ همگرایی و واگرایی شرق و غرب
پیشرفت فناوری و تمدن انسانی را می‌توان همواره برآمده از نیروی نهفته در جاه‌طلبی دانست؛ نیرویی که برخلاف برداشت‌های منفی متعارف، الزاماً بار ارزشی منفی ندارد. جاه‌طلبی علمی و کنجکاوی خلاقانه از بنیادی‌ترین محرک‌های جابه‌جایی مرزهای دانش، اندیشه و مهندسی بوده است. با این حال، تاریخ تحول بشر نشان می‌دهد که جاه‌طلبی تنها در صورتی به بار می‌نشیند که بتواند بر تنش دائمی میان میل درونی به تحقق اهداف اهداف بلندپروازانه از یک‌سو و محدودیت‌ها و قیود ساختاری از سوی دیگر غلبه کند.
ادامه مطلب