نرخ دلار برای خودروسازی همچنان در سال 1404 مهم است
سال 1404 نیز، همانند سال گذشته، ملاحظات اقتصادی نقش تعیین‌کننده‌ای در نتایج بازار خودروی ایران و صنایع مرتبط با آن ایفا خواهند کرد. نوسانات نرخ ارز، به ویژه نرخ تبدیل دلار به ریال، همچنان یکی از عوامل کلیدی تأثیرگذار بر تقاضای بازار خواهد بود. اگر قیمت خودروها همچنان به تغییرات نرخ ارز حساس باقی بمانند، محصولاتی که نتوانند ارزش پیشنهادی قانع‌کننده‌ای متناسب با موقعیت قیمتی خود ارائه دهند، احتمالاً با مقاومت جدی از سوی بازار مواجه خواهند شد؛ حتی اگر از پیچیدگی‌های فناورانه بالایی برخوردار باشند.
صنعت خودروی ایران همچنان در چارچوب پارامترهای اقتصادی محدودکننده‌ای فعالیت می‌کند که به طور مستقیم بر تصمیمات خرید مصرف‌کنندگان و رفتارهای پذیرش بازار تأثیر می‌گذارد. این واقعیت نشان می‌دهد که ارتباط میان نرخ ارز و صنعت خودرو چنان عمیق و پیچیده است که حتی تصور طلاق سوری این دو از یکدیگر غیرممکن به نظر می‌رسد. برای کاهش اثرات این وابستگی، تولیدکنندگان داخلی باید بر افزایش بهره‌وری، کاهش هزینه‌های تولید و ارائه محصولاتی با ارزش افزوده بیشتر تاب آوری خود را افزایش دهند. همچنین، تنوع‌بخشی به سبد محصولات و توسعه مدل‌هایی با قیمت‌های رقابتی‌تر می‌تواند به کاهش حساسیت بازار نسبت به نوسانات ارزی کمک کند. در نهایت، اتخاذ رویکردهای اقتصادی پایدار و برنامه‌ریزی بلندمدت برای مدیریت هزینه‌ها و قیمت‌گذاری منطقی ضروری است تا صنعت بتواند در برابر چالش‌های ناشی از نوسانات اقتصادی مقاومت کند و جایگاه خود را در بازار حفظ نماید.
رشد نه چندان قوی بازار و صنعت خودروهای تمام برقی
در سال آینده، به نظر می‌رسد که بازار و صنعت خودروهای تمام برقی (BEV) در ایران همچنان با تغییرات چشمگیری مواجه نخواهد شد. تفاوت‌های قابل توجه در زیرساخت‌ها، فناوری و قیمت این خودروها نسبت به استانداردهای جهانی، همراه با عقب‌ماندگی در توسعه داخلی، مانعی جدی برای پذیرش گسترده آن‌ها در کشور ایجاد کرده است. حساسیت مصرف‌کنندگان، چه در بخش خصوصی و چه عمومی (مانند تاکسی‌ها و اتوبوس‌ها)، نسبت به قیمت این خودروها نشان‌دهنده این واقعیت است که قابلیت اقتصادی همچنان یک پیش‌نیاز اساسی برای پذیرش فناوری محسوب می‌شود، بدون توجه به ترجیحات تولیدکنندگان.
همزمان با ادامه تحولات صنعت خودرو، اصول اقتصادی احتمالاً نقش کلیدی در شکل‌دهی به بازار و موقعیت رقابتی خودروهای برقی ایفا خواهند کرد. در سال ۱۴۰۴، ممکن است گرایش بیشتری به واردات خودروهای هیبریدی مشاهده شود، چرا که این خودروها از نظر قیمتی و عملیاتی برای مصرف‌کنندگان ایرانی جذاب‌تر هستند. با این حال، شهرداری تهران به نظر می‌رسد مسیر مستقلی را برای برقی‌سازی ناوگان حمل‌ونقل خود انتخاب کرده است که از سیاست‌های وزارت صمت جداست. این رویکرد ممکن است منجر به تغییراتی تدریجی در فضای شهری شود، هرچند که این تغییرات احتمالاً زمان‌بر خواهند بود.
امید می‌رود که در چنین شرایطی خودروهای فرسوده بیشتری از خیابان‌ها حذف شوند؛ چه از طریق جایگزینی با خودروهای احتراقی کارآمدتر، چه هیبریدی و یا تمام برقی. با این حال، نبود یک برنامه جامع بالادستی در کشور باعث شده است پیش‌بینی دقیق روندها دشوار باشد و تحلیل‌ها بیشتر بر پایه حدسیات استوار شوند. دولت ایران تاکنون تصمیم‌گیری گسترده‌ای در مورد توسعه خودروهای برقی یا هیبریدی انجام نداده است، و این عدم قطعیت‌ها احتمالاً تا سال آینده نیز ادامه خواهد داشت. در سطح جهانی اما، خودروهای برقی همچنان با سرعت قابل توجهی در حال گسترش هستند و سهم بیشتری از بازار جهانی را تصاحب می‌کنند. این روند شتابان جهانی می‌تواند الگویی الهام‌بخش برای ایران باشد؛ مشروط بر آنکه سیاست‌گذاری‌های منسجم و سرمایه‌گذاری‌های هدفمند برای توسعه زیرساخت‌ها و کاهش هزینه‌های تولید داخلی انجام شود.
یادداشتی از دکتر علی میرزایی سیسان
وب‌سایت | اینستاگرام | واتس‌اَپ | تلگرام | آپارات | یوتیوب | احمد فرهادی
