در نشست خصوصی سازی در صنعت خودرو، کارشناسان پیش نیازهای خصوصی‌سازی و پیامدهای خصوصی‌سازی بدون ایجاد بازار آزاد را مورد نقد و بررسی قرار داده و با تاکید بر اینکه موفقیت خصوصی سازی وابستگی عمیقی به وجود یک بازار رقابتی و قوانین حمایتی دارد، اعلام کردند: خصوصی سازی بدون بازار آزاد تنها یک تغییر مالکیت صوری است که اغلب به جای حل مشکلات به ایجاد انحصارهای خصوصی فساد و ناکارآمدی های جدید منجر می شود.
در این نشست که به همت اندیشکده خودرو و در حاشیه بیستمین نمایشگاه قطعات خودرو تهران برگزار شد؛ بیوک علیمرادلو مدیرعامل سابق گروه بهمن، در ابتدا با نگاهی به ظهور خصوصی سازی در دنیا به عنوان ابزاری کلیدی برای توسعه اقتصادی گفت: اواسط دهه ۱۹۸۰، خصوصی سازی، با الهام از موفقیت های بریتانیا در مبارزه با رکود تورمی دهه ۱۹۷۰، مطرح شد و موفقیت های اولیه فروش شرکتهای دولتی مانند کابل و بی سیم و راه آهن بریتانیا به دولت کمک کرد تا بودجه جمع آوری کنند و شرکت های رقابتی تری ایجاد شود.
وی افزود: زیرا اعتقاد بر این بود که این اصلاحات منجر به رشد و توسعه اقتصادی خواهد شد بنابراین بسیاری از کشورها در دهه ۱۹۹۰ متقاعد شدند که بازارهای حفاظت شده را به روی سرمایه گذاران خارجی باز کنند و شرکت های دولتی را در ازای کمک های مالی صندوق بین المللی پول و بانک جهانی خصوصی کنند.
این مدیر اسبق خودرویی در ادامه به خصوصی سازی در صنعت خودرو ایران به ویژه در دو خودروسازی بزرگ ایران خودرو و سایپا، پرداخت و با بیان اینکه همواره خصوصی سازی از موضوعات چالش برانگیز اقتصادی در ایران بوده است. تصریح کرد: با وجود تأکید اصل ۴۴ قانون اساسی بر واگذاری بنگاه های دولتی به بخش خصوصی و با وجود تصریحات مکرر مقام معظم رهبری مبنی بر واگذاری تصدی گری دولت و تمرکز آن بر سیاست گذاری و نظارت فرآیند خصوصی سازی در صنعت خودرو همواره با موانع متعددی روبرو بوده و در عمل، خصوصی سازی واقعی کمتر محقق شده است.
تحقق رقابت‌پذیری واقعی در گرو رفع موانع خصوصی‌سازی است
علیمرادلو با اشاره به اینکه تحقق رقابت پذیری واقعی در این صنعت، مستلزم رفع موانع خصوصی سازی و پای بندی به الزامات مشخصی است، یکی از چالش های مهم در این مسیر را نبود بازار آزاد و رقابتی عنوان کرد و یادآور شد: خصوصی سازی بدون وجود یک بازار آزاد و رقابتی کامل معمولا نتایج مطلوب و مورد انتظاری را به همراه ندارد و حتی می تواند به معایب جدیدی منجر شود.
وی با تاکید بر اینکه خصوصی سازی به معنای انتقال مالکیت با مدیریت یک بنگاه اقتصادی از بخش دولتی به بخش خصوصی است، تصریح کرد: هدف اصلی از این کار افزایش کارایی، کاهش بار مالی دولت و بهبود کیفیت خدمات است. اما این اهداف تنها زمانی محقق می شود که بخش خصوصی در یک محیط رقابتی فعالیت کند.
پیش‌نیازهای خصوصی‌سازی موفق چیست؟
وی در ادامه با اشاره به برخی پیش نیازهای خصوصی سازی، خاطرنشان کرد: برای اینکه خصوصی سازی به اهداف خود برسد، ضروری است که فضای رقابتی ایجاد شود این امر ممکن است نیازمند شکستن انحصارها، تنظیم گری مناسب به ویژه در صنایع با انحصار طبیعی مانند آب و برق و حذف موانع ورود به بازار باشد.
نگاهی به برخی الزامات واگذاری واقعی در مسیر رقابت‌پذیری
علیمرادلو در ادامه به الزامات واگذاری واقعی در مسیر رقابت پذیری پرداخت و تاکید کرد: برای اینکه خصوصی سازی در صنعت خودرو ایران به رقابت پذیری واقعی منجر شود، لازم است الزاماتی چون اهلیت و توانایی خریداران، عدم دخالت دولت در مدیریت و شفافیت کامل در فرآیند واگذاری رعایت شود در حالی که امروز با وجود خصوصی سازی یکی از بزرگ‌ترین شرکتهای خودروسازی، هنوز هم نقش دولت و نهادهای دولتی در این صنعت بسیار پررنگ است و این امر به عنوان مانعی برای خصوصی سازی واقعی و شفافیت بیشتر در این صنعت تلقی می شود.
وب‌سایت | اینستاگرام | واتس‌اَپ | تلگرام | آپارات | یوتیوب | احمد فرهادی
