در سال ۲۰۲۵، صنعت جهانی خودروسازی با نامطمئنیهای بیشتری در زمینه رشد بازار، فناوری و پویاییهای ژئوپلتیکی روبهرو خواهد شد. این صنعت تحولی عمیق را تجربه خواهد کرد که ناشی از پیشرفتهای فناورانه، تغییرات در ساختار بازار و پیچیدگیهای سیاسی خواهد بود. بازارهای نوظهوری همچون کشورهای آسهآن، مکزیک و هند با افزایش ظرفیت تولید، در مسیر رشد قرار خواهند گرفت، در حالیکه غرب و چین به رقابت سیاسی و صنعتی ادامه خواهند داد. اروپا با چالشهایی مانند کاهش توان خرید و عدمقطعیت سیاستگذاری روبهرو خواهد شد و امریکا با سیاست "احیای ساخت امریکا" رویکردی سرسختانهتر در برابر چین اتخاذ خواهد کرد. در این میان، توانایی خودروسازان در نوآوری و مدیریت تفاوتهای منطقهای برای دستیابی به رشد پایدار اهمیت بالایی خواهد داشت.
تمرکز بر اهداف اقتصادی و اجتماعی کشورها، بهرهگیری از فناوریهایی مانند برقیسازی و و هوشمندسازی تطبیق با نیازهای متغیر مصرفکنندگان، مسیر موفقیت این صنعت را حتی در شرایط نامطمئن جهانی هموارتر خواهد کرد. تحولات بینالمللی صنعت خودرو در سال ۲۰۲۵ در ادامه آمده است. در سال ۲۰۲۵ رشد جهانی ادامه خواهد یافت، اما کمتر از پیشبینیهای گذشته خواهد بود. ظرفیت تولید جهانی افزایش خواهد یافت، اما نرخ بهرهبرداری از خطوط تولید کاهش پیدا خواهد کرد. چین باوجود موانع تجاری و چالشهای سیاسی، رهبری بازار صادرات را حفظ خواهد کرد. اروپا، کاهش تولید را تجربه خواهد کرد و با وجود سرمایهگذاریهای کلان، تلاش برای رقابت از طریق مقرراتزدایی در اروپا ادامه خواهد یافت. امریکای شمالی، همراه با ریسک بازگشت سرمایه، رشد کندی را شاهد خواهد بود. در ۲۰۲۵ همچنین بازار خودروهای لوکس رونق خواهد گرفت، اما خودروهای اقتصادی با مشکلات جدی روبهرو خواهند شد. قیمت خودروها در بازارهای کلیدی افزایش پیدا خواهد کرد، هرچند نگرانیها درباره توان خرید مصرفکننده باقی خواهند ماند. نگرانیها درباره مازاد ظرفیت تولید در چین افزایش خواهند یافت، اما کارخانههای جدید همچنان افتتاح خواهند شد. تقاضا برای خودروهای شاسیبلند باوجود نگرانیهای زیستمحیطی همچنان بالا باقی خواهد ماند.
در ۲۰۲۵سال همچنین رقابت شدید برای مقابله با چین باعث افزایش بیسابقه هزینههای تحقیق و توسعه خواهد شد، البته سودآوری کاهش پیدا خواهد کرد و مازاد تولید در چین و ناتوانی صادراتی بهخاطر تعرفههای غرب منشأ مناقشات سیاسی میشود. بهینهسازی موتورهای احتراقی همزمان با توسعه خودروهای برقی ادامه مییابد. سرمایهگذاری در نرمافزار و الکترونیک افزایش بسیاری داشته، در حالی که بودجه مهندسی سنتی خودرو روند کاهشی خواهد داشت. منابع انسانی متخصص در فناوریهای نوین همچنان مشکل بیشتر صنایع غربی خواهد بود. فناوری رانندگی خودران به سرعت پیشرفت خواهد کرد، اما تجاریسازی آن همچنان به تأخیر خواهد افتاد. در ۲۰۲۵ در حوزه خودروهای برقی، هزینه باتریها کاهش پیدا خواهد کرد، اما نرخ خودروها همچنان بالا باقی میماند. زیرساخت شارژ گسترش پیدا خواهد کرد، اما مدلهای کسبوکار آن هنوز با چالش روبهرو میشوند و نرخ استفاده پایین از شارژهای عمومی در اروپا باقی خواهد ماند. خودروسازان اهداف تولید خودروهای برقی را نسبتا کاهش خواهند داد، اما مدلهای جدیدی به بازار معرفی می شوند. انرژیهای تجدیدپذیر برای شارژ خودروهای برقی در تمام قارهها گسترش پیدا خواهد کرد. ویژگیهای اتصال خودروها به شبکه و قابلیتهای دیجیتال گسترش بیشتری پیدا خواهد کرد، اما خطرات امنیت سایبری نیز افزایشی خواهد بود.
در سال ۲۰۲۵ همچنین کمبود قطعات در سطح بین الملل ادامه پیدا خواهد کرد و با وجود افزایش ظرفیت تولید، زنجیره تأمین به سمت قطبیشدن و سیاسی شدن حرکت خواهد کرد. گرایش به بومیسازی بیشتر خواهد شد، اما تأمین جهانی نیز ادامه پیدا خواهد کرد. ادغامها و خریدها همچنان ادامه خواهد داشت و همگرایی و تنوعبخشی همزمان در غرب و شرق مشاهده خواهد شد. نرخ بهره بالا، فروش خودروهای اقتصادی را کاهش خواهد داد، اما فروش خودروهای لوکس قوی باقی خواهد ماند. هزینههای تولید افزایش مییابد، اما قدرت قیمتگذاری کاهش پیدا خواهد کرد. برنامههای کاهش هزینه سرعت بیشتری خواهند گرفت، هرچند نیاز به سرمایهگذاری همچنان وجود خواهد داشت. در ۲۰۲۵، سودآوری موتورهای احتراقی، منابع مالی لازم برای توسعه فناوریهای آینده را تأمین خواهد کرد. مقررات زیستمحیطی سختتر خواهد شد، هرچند پذیرش خودروهای تمامبرقی کُندتر پیش خواهد رفت.
فناوری هیبرید رشد نسبی در بازارها خواهد داشت. باوجود محدودیت قدرت خرید از سمت مصرفکننده، اما فناورانههای جذاب دیجیتال متعددی در بازارها معرفی خواهند شد و. تقاضا برای قابلیتهای دیجیتال خودرو افزایش پیدا خواهد کرد. البته حساسیت قیمتی نیز بالا باقی خواهد ماند و مصرفکنندگان چینی خواهان خودروهایی پیشرفتهتر خواهند بود. اروپا نسبت به امریکا و چین در برخی فناوریهای کلیدی عقبتر باقی خواهد ماند، اما نوآوری را در سال بعد تسریع خواهد کرد.
نگرانیهای زیستمحیطی افزایش پیدا خواهد کرد، اما هنوز انگیزه اصلی بیشتر خریداران نخواهد بود و سیاست خودروسازان بیشتر تحتتأثیر مناسبات اقتصادی باقی بین دولتها خواهد بود تا دغدغههای زیستمحیطی. صنعت خودرو جهان در سال ۲۰۲۵ بیش از هر زمان دیگری تحتتاثیر تحولات فناورانه (هوشمندسازی و برقی سازی)، فشارهای ژئوپلتیکی و کشمکشهای اقتصادی شرق و غرب قرار خواهد گرفت. توانایی شرکتها در سازگاری با تحولات جهانی از طریق نوآوری، مدیریت توسعه منطقهای و بهرهگیری از فناوریهای نوین تعیینکننده موفقیت یا شکست دائمی آنها خواهد بود. دسترسی به انرژی ارزان، محور پیشرفت صنایع گوناگون از جمله خودروسازی خواهد شد. خودروسازانی که نتواند نوآوری کند، حتی اگر برند آلمانی داشته باشد، از معادلات بینالملل حذف خواهد شد. برای خودروسازان، ۲۰۲۵ سالی خواهد شد که "نوآوری برای بقا اجباری" میشود.
دکتر علی میرزایی سیسان
علی میرزایی سیسان، متخصص راهبرد و فناوریهای برقیسازی، دانشآموخته دکترای مهندسی مکانیک از دانشگاه بریستول انگلستان است که دورههای تخصصی مدیریت فناوری را در دانشگاه برکلی آمریکا و انرژیهای نو را در انستیتو انرژی اروپا گذرانده است. با بیش از دو دهه تجربه در صنعت انگلستان، او در سمت مهندس ارشد شرکت برق فرانسه (دفتر لندن) نقش فعالی در توسعه پروژه های برقیسازی و حملونقل خودران در اروپا ایفا کرده و هدایت پروژههای پیشرو در زمینه شارژ هوشمند و دادهکاوی حملونقل برقی را بر عهده داشته است. میرزایی سیسان علاوه بر تألیف کتاب "اقتصاد حملونقل برقی"، در دو سال اخیر بیش از ۲۵ کارگاه آموزشی در ایران برگزار کرده و با انجام بیش از ۱۲۰ مصاحبه تخصصی در رسانههای معتبر، به یکی از چهرههای فعال این حوزه در ایران تبدیل شده است. وی همچنین سابقه همکاری به عنوان کارشناس استراتژی با شرکت ایپکو را در کارنامه خود دارد.
مقاله فوق ایشان نخستین بار در روزنامه صمت به تاریخ ۸ دی ۱۴۰۳ منتشر و در تاریخ ۱۰ دی ۱۴۰۳ در اندیشکده خودرو به صورت شفاهی ارائه شده است.
اندیشکده خودرو، به عنوان مرجعی مستقل؛ پیشتاز و اثرگذار در حوزه سیاستگذاری کلان و توسعه راهکارهای مدیریتی و حکمرانی سازمانی در زنجیره ارزش خودرو؛ مأموریت خود را بر ایجاد فضایی برای همگرایی اندیشهها و تقویت گفتمان علمی متمرکز کرده است. این نهاد با هدف تعامل سازنده میان سیاستگذاران، تولیدکنندگان، ارائهدهندگان خدمات پس از فروش و مصرفکنندگان، بستری برای تحلیل چالشها و فرصتهای پیش روی صنعت خودرو فراهم میآورد.
ما در اندیشکده خودرو باور داریم که پیش از معرفی و ارائه هر فرآورده صنعتی باید نسبت به ترویج فرهنگ آن فرآورده کوشید؛ بر همین اساس تلاش داریم تا با ایجاد سازوکاری نظیر «کارگروه ترویج مستمر گفتمانهای علمی» درباره موضوعات مرتبط با زنجیره ارزش کسب و کارهای خودرویی ضرورتهای این موضوعات را شفاف ساخته و بستر مناسبی برای کاووشگری و پرسشگری هدفمند ایجاد نماییم.
وبسایت | اینستاگرام | واتساَپ | تلگرام | آپارات | یوتیوب | احمد فرهادی