تدوین دکتر مصطفی فرهادی/ متخصص هوش مصنوعی از آلمان
به تعبیر آقای کورزویل ما انسان‌ها از زیست‌شناسی فراتر رفته‌ایم؛ او استدلال می‌کند که پیشرفت تکنولوژی به صورت تصاعدی در حال افزایش است و به نقطه‌ای معروف به «تکینگی» منجر می‌شود، جایی که هوش مصنوعی از هوش انسانی پیشی می‌گیرد و اساساً جامعه، زیست شناسی و حتی ماهیت وجود انسان را متحول می‌کند. وضعیت فعلی استفاده از هوش مصنوعی در حوزه خودروسازی ایران را می‌توان به آمیزه‌ای از امید نسبت به امکانات آن و بیم به دلیل چالش‌هایی که ایجاد می‌کند، تعریف کرد.
فرصت‌ها چیست؟
صنعت خودروسازی ایران یکی از بزرگ‌ترین بخش‌های کشور است، که با پیاده‌سازی فناوری‌های هوش مصنوعی می‌تواند متحول شود. موضوعاتی نظیر یادگیری ماشینی، رباتیک و برنامه‌های کاربردی اینترنت اشیا (IoT) که همگی فرآیندهای تولید را بهبود می‌بخشند. به عنوان مثال، تعمیر و نگهداری پیش‌بینی‌کننده مبتنی بر هوش مصنوعی می‌تواند با پیش‌بینی خرابی‌های تجهیزات قبل از وقوع، زمان خرابی را تا حد زیادی کاهش دهد، بنابراین برنامه‌های تولید را بهینه کرده و هزینه‌ها را به حداقل می‌رساند. علاوه بر این، سیستم‌های کنترل کیفیت مبتنی بر هوش مصنوعی با شناسایی نقص‌ها در زمان واقعی، قابلیت اطمینان محصول را افزایش می‌دهند، که برای رعایت استانداردهای ایمنی بسیار مهم است.
علاوه بر این، نوآوری‌های هوش مصنوعی در طراحی وسایل نقلیه موجب تولید خودروهای خودران شده است؛ خودروهایی که بر اساس ویژگی‌های هوشمند مانند سیستم‌های پیشرفته کمک راننده (ADAS) ایمنی خودرو و تجربه کاربر را بهبود می‌بخشد.
امروزه تصور کارخانه‌های هوشمند موضوعیت پیدا کرده است. ترکیب هوش مصنوعی با اینترنت اشیا، ایجاد کارخانه‌های هوشمند را تسهیل می‌کند که در این کارخانه‌ها داده‌ها به طور مداوم جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل می‌شوند تا کارایی عملیاتی بهبود یابد. این رویکرد می‌تواند منجر به مدیریت بهتر منابع، کاهش ضایعات، و شیوه‌های تولید پایدارتر، همسو با روندهای جهانی به سمت پایداری زیست‌محیطی شود.
امروزه شرکت‌های خودروسازی به طور فزاینده‌ای از هوش مصنوعی در بخش خدمات پس از فروش استفاده می‌کنند. از چت ربات‌های مبتنی بر هوش مصنوعی برای خدمات مشتری گرفته تا تجزیه و تحلیل‌های پیشرفته که قادر به پیش بینی رفتار مصرف کننده هستند، پتانسیل هوش مصنوعی برای افزایش تعامل و رضایت مشتری قابل توجه است. این می‌تواند وفاداری مشتری را قوی‌تر کرده و در نهایت فروش را افزایش دهد.
از سوی دیگر انتظار می‌رود نقش هوش مصنوعی در بهینه‌سازی زنجیره‌های تامین رشد کند. ظرفیت تجزیه و تحلیل حجم وسیعی از داده‌ها، شرکت‌های خودروسازی ایرانی را قادر می‌سازد تا زنجیره‌های تامین خود را ساده‌سازی کنند، اختلالات را پیش‌بینی کنند و به طور موثرتری به تقاضاهای بازار پاسخ دهند و هزینه‌های موجودی را کاهش دهند.
به صورت کلی می‌توان گفت هوش مصنوعی در تمامی اندام‌های صنعت خودرو قابل استفاده است در امور بازاریابی فروش و تولید محتوی؛ مدیریت مالی و اقتصادی؛ مدیریت منابع انسانی و ...
بیم‌ها کدامند؟
اما این پدیده نگرانی‌هایی را هم ایجاد کرده است. به ویژه از نظر شغلی! از آنجایی که هوش مصنوعی وظایف مختلف در تولید را خودکار می‌کند، تقاضا برای نیروی کار ماهر که بتواند با این فناوری‌های جدید سازگار شود، حیاتی می‌شود.
از سویی دیگر ملاحظات قانونی و اخلاقی نیز در چشم‌انداز فعلی هوش مصنوعی در بخش خودرو اساسی است. نگرانی‌های مربوط به حریم خصوصی داده‌ها، ایجاد یک چارچوب قانونی برای وسایل نقلیه خودران، مسائل مهمی هستند که برای تشویق به پذیرش ایمن و منصفانه فناوری‌های هوش مصنوعی باید به آن‌ها رسیدگی شود. علاوه بر این، چالش‌های تکنولوژیکی و زیرساختی، مانند دسترسی محدود به فناوری‌های پیشرفته و کمبود متخصصان ماهر، مانع تحقق کامل پتانسیل هوش مصنوعی در این زمینه می‌شود.
برای بهره‌برداری کامل از مزایای هوش مصنوعی در حین مدیریت ریسک‌های مرتبط، ذینفعان صنعت خودروی ایران باید رویکردی جامع شامل توصیه‌های سیاستی و ابتکارات استراتژیک را در پیش بگیرند. مهمتر از همه، دولت باید در برنامه‌های آموزشی و توسعه نیروی کار متمرکز بر هوش مصنوعی و فناوری‌های پیشرفته تولید سرمایه‌گذاری کند. ایران با آماده‌سازی نیروی کار فعلی و آینده با مهارت‌های لازم، می‌تواند رشد صنعت خودروسازی خود را در آینده مبتنی بر هوش مصنوعی تقویت کند. این مهارت‌ها، می‌تواند اثرات جابجایی شغلی را کاهش دهد و در عین حال نوآوری را تشویق کند.
راهکار
تقویت همکاری بین بخش های دولتی و خصوصی می‌تواند به پیشرفت هوش مصنوعی در صنعت خودرو کمک شایانی کند. مشارکت بین ارگان‌های دولتی، سازمان‌های تحقیقاتی و شرکت‌های خصوصی می‌تواند تبادل دانش را ارتقا داده و پیشرفت فناوری‌های هوش مصنوعی را تسریع بخشد. این استراتژی همکاری می‌تواند علاوه بر جذب سرمایه‌گذاری و متخصص خارجی، که هر دو برای تحریک نوآوری در بخش خودروسازی ایران حیاتی هستند. به بهبود زیرساخت‌ها برای تسهیل استفاده از فناوری‌های هوش مصنوعی منجر گردد. در پایان می‌توان گفت وضعیت فعلی هوش مصنوعی در بخش خودروسازی ایران، تعامل پیچیده‌ای از فرصت‌ها و چالش‌ها را به نمایش می‌گذارد. درک پتانسیل هوش مصنوعی برای ایجاد انقلاب در فرآیندهای تولید و طراحی خودرو و در عین حال پرداختن به خطرات مرتبط با آن حیاتی است. مسیر پیش رو مملو از فرصت‌ها است و با تلاشی همدلانه، ایران می‌تواند به عنوان یک شرکت کننده قابل توجه در تحول خودرویی مبتنی بر هوش مصنوعی ظاهر شود.
وب‌سایت | اینستاگرام | واتس‌اَپ | تلگرام | آپارات | یوتیوب | احمد فرهادی
